ภ.ง.ด. 90 กับ ภ.ง.ด. 91 ต่างกันยังไง? เลือกยื่นให้ถูกประเภท ไม่โดนปรับ! พร้อม ภ.ง.ด. 94

บทนำ: ทำไมต้องรู้ความแตกต่างของ ภ.ง.ด. 90 และ ภ.ง.ด. 91?

การเสียภาษีเป็นหน้าที่ของทุกคนที่มีรายได้ในประเทศ แต่สำหรับผู้เสียภาษีมือใหม่ หรือใครที่มีรายได้หลากหลายรูปแบบ การเลือกยื่นแบบภาษีที่ถูกต้องกลับกลายเป็นเรื่องที่ทำให้เกิดความสับสนอยู่บ่อยครั้ง โดยเฉพาะเมื่อต้องตัดสินใจระหว่าง ภ.ง.ด. 90 และ ภ.ง.ด. 91 ซึ่งหากเลือกผิด อาจนำไปสู่ปัญหาเช่น ต้องยื่นแก้ไขเพิ่มเติม เสียเวลา หรือถึงขั้นโดนปรับจากกรมสรรพากรได้

ภาพประกอบผู้เสียภาษีสับสนระหว่างแบบ ภ.ง.ด. 90 กับ ภ.ง.ด. 91

ความเข้าใจผิดเล็กๆ เหล่านี้อาจกลายเป็นภาระใหญ่ในภายหลังได้ บทความนี้จึงรวบรวมข้อมูลสำคัญที่คุณต้องรู้ เกี่ยวกับความแตกต่างของแบบยื่นภาษีทั้งสองประเภท พร้อมทั้งอธิบายถึง ภ.ง.ด. 94 ที่หลายคนมักลืมยื่น โดยจะเน้นให้คุณเข้าใจว่าตนเองอยู่ในกลุ่มใด มีรายได้ประเภทไหนบ้าง และควรยื่นแบบใด เพื่อให้กระบวนการยื่นภาษีประจำปีเป็นไปอย่างถูกต้อง ราบรื่น และไม่ต้องกังวลกับปัญหาภายหลัง

ภ.ง.ด. 90 คืออะไร? ทำความเข้าใจแบบแสดงรายการภาษีสำหรับเงินได้หลากหลายประเภท

แบบ ภ.ง.ด. 90 หรือที่หลายคนรู้จักกันในชื่อเต็มว่า แบบแสดงรายการภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ถูกออกแบบมาเพื่อรองรับผู้เสียภาษีที่มีรายได้จากหลายแหล่ง หรือมีรายได้ที่ไม่ได้มาจากเงินเดือนเพียงอย่างเดียว ไม่ว่าจะเป็นรายได้จากการประกอบธุรกิจส่วนตัว การให้บริการอิสระ หรือรายได้เสริมจากกิจกรรมต่างๆ ที่เกิดขึ้นตลอดปี

ภาพประกอบคนทำงานหลายอาชีพ เช่น ขายของออนไลน์ ให้เช่าบ้าน ฟรีแลนซ์ มือถือแล็ปท็อป

โดยกฎหมายกำหนดให้ ภ.ง.ด. 90 ครอบคลุมรายได้ตามมาตรา 40 ตั้งแต่ (1) ถึง (8) ของประมวลรัษฎากร ซึ่งหมายความว่า หากคุณมีรายได้แม้เพียงประเภทเดียวที่ไม่ใช่เงินเดือน คุณก็จำเป็นต้องยื่นแบบนี้แทน ภ.ง.ด. 91

ใครบ้างที่ต้องยื่น ภ.ง.ด. 90?

กลุ่มเป้าหมายหลักของแบบ ภ.ง.ด. 90 คือผู้ที่มีรายได้จากแหล่งที่หลากหลาย หรือรายได้ที่ไม่ได้ถูกจ่ายผ่านนายจ้างในรูปแบบเงินเดือน ตัวอย่างเช่น:

ผู้ประกอบการรายย่อยหรือ SME: เจ้าของร้านค้า ผู้ขายสินค้าออนไลน์ หรือเจ้าของธุรกิจขนาดเล็กที่มีรายรับจากกิจกรรมการค้าขาย
ผู้ทำอาชีพอิสระ: ฟรีแลนซ์ด้านการออกแบบ กราฟิก โปรแกรมเมอร์ นักเขียน นักแปล นักแสดง หรือผู้ให้บริการวิชาชีพ เช่น ทนาย แพทย์ วิศวกร นักบัญชี
เจ้าของทรัพย์สินที่ให้เช่า: ผู้ให้เช่าบ้าน คอนโด ที่ดิน รถยนต์ หรืออสังหาริมทรัพย์อื่นๆ ที่ได้รับค่าเช่าเป็นรายเดือน
นักลงทุน: ผู้ได้รับเงินปันผลจากหุ้นที่ไม่ได้เลือกให้ถือเป็นภาษีสุดท้าย หรือมีกำไรจากการขายอสังหาริมทรัพย์
ผู้มีรายได้อื่นๆ: เช่น ค่าลิขสิทธิ์ ค่ากู๊ดวิลล์ หรือรายได้จากงานศิลปะและการแสดง

ประเภทเงินได้ที่เกี่ยวข้องกับ ภ.ง.ด. 90

รายได้ที่ต้องยื่นผ่าน ภ.ง.ด. 90 มีความหลากหลายตามมาตรา 40 ของประมวลรัษฎากร ดังนี้:

มาตรา 40(1): เงินเดือน ค่าจ้าง เบี้ยเลี้ยง โบนัส – แม้จะมีเงินเดือน แต่หากมีรายได้ประเภทอื่นร่วมด้วย ก็ต้องยื่น ภ.ง.ด. 90
มาตรา 40(2): ค่าธรรมเนียม ค่านายหน้า ค่าบริการ หรือค่าตอบแทนจากการให้บริการ เช่น ฟรีแลนซ์
มาตรา 40(3): รายได้จากลิขสิทธิ์ สิทธิบัตร กู๊ดวิลล์ หรือสิทธิในทรัพย์สินทางปัญญา
มาตรา 40(4): ดอกเบี้ย เงินปันผล ส่วนแบ่งกำไร – เฉพาะกรณีที่เลือกนำมารวมคำนวณภาษี
มาตรา 40(5): รายได้จากการให้เช่าทรัพย์สิน
มาตรา 40(6): รายได้จากอาชีพอิสระ เช่น แพทย์ กฎหมาย สถาปัตย์ ศิลปิน
มาตรา 40(7): รายได้จากการรับเหมาก่อสร้างที่ต้องลงทุนเอง
มาตรา 40(8): รายได้จากการประกอบธุรกิจการค้า การผลิต การเกษตร หรือกิจกรรมอื่นๆ ที่ไม่เข้าข่ายรายได้ประเภทอื่น

ภ.ง.ด. 91 คืออะไร? แบบแสดงรายการภาษีสำหรับ “มนุษย์เงินเดือน”

ภ.ง.ด. 91 เป็นแบบแสดงรายการภาษีที่เรียบง่ายที่สุด เหมาะสำหรับผู้มีรายได้เพียงประเภทเดียว นั่นคือ เงินเดือน โดยไม่มีรายได้อื่นใดเพิ่มเติม ไม่ว่าจะเป็นโบนัส ค่าล่วงเวลา หรือเงินอื่นๆ ที่ได้จากนายจ้าง ทั้งหมดถือเป็นเงินได้ตามมาตรา 40(1) ซึ่งยังคงอยู่ในขอบเขตของแบบ ภ.ง.ด. 91

ภาพประกอบกลุ่มบุคคลหลากหลาย เช่น ฟรีแลนซ์ เจ้าของร้าน ผู้ให้เช่า ยื่นภาษี ภ.ง.ด. 90

แบบนี้เหมาะกับผู้ที่ทำงานประจำโดยไม่มีรายได้เสริมใดๆ และไม่มีกิจกรรมทางเศรษฐกิจเพิ่มเติมที่ก่อให้เกิดรายได้นอกเหนือจากเงินเดือน ทั้งนี้ แม้ว่ารายได้รวมจะสูงถึงหลักล้านบาท แต่ถ้ามาจากเงินเดือนเพียงอย่างเดียว ก็ยังคงต้องยื่น ภ.ง.ด. 91

ใครบ้างที่ต้องยื่น ภ.ง.ด. 91?

กลุ่มผู้ที่ต้องยื่น ภ.ง.ด. 91 ได้แก่:

พนักงานบริษัทเอกชน หรือรัฐวิสาหกิจ
ข้าราชการ พนักงานราชการ และเจ้าหน้าที่ภาครัฐ
ลูกจ้างในหน่วยงานต่างๆ ที่ได้รับรายได้จากการจ้างงานเพียงอย่างเดียว
ผู้รับบำนาญ หรือผู้ได้รับเงินประจำจากหน่วยงานของรัฐ

เงื่อนไขสำคัญคือ ต้องไม่มีรายได้ประเภทใดๆ ที่เข้าข่ายมาตรา 40(2) ถึง (8) ตลอดทั้งปีภาษี หากมีเพียงเล็กน้อย เช่น ค่าเช่าห้องพัก หรือรายได้จากขายของออนไลน์ ก็ต้องเปลี่ยนมาใช้ ภ.ง.ด. 90 ทันที